วงศ์ | MAGNOLIACEAE |
---|---|
ชื่อวิทยาศาสตร์ | Michelia alba DC. |
ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ | Michelia longifolia Blume |
ชื่อสามัญ | – White sandalwood – White champaka – White jade orchid tree |
ชื่อท้องถิ่น | ภาคกลาง และทั่วไป – จำปี ภาคเหนือ – จุมปี – จุ๋มปี๋ |
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ | |
ลำต้น | จำปีเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ลำต้นสูงประมาณ 10-15 เมตร และหากอยู่บนที่สูงจะสูงได้มากถึง 20 เมตร ลำต้นแตกกิ่งก้านมาก จนแลดูเป็นทรงพุ่มหนา เปลือกลำต้นยังเล็กมีสีเทา เมื่อโตเต็มที่จะเปลี่ยนเป็นสีเทาอมน้ำตาล ผิวลำต้นแตกเป็นร่องตามแนวยาวของลำต้น กิ่งเปราะ และหักง่าย |
ใบ | ใบจำปี ออกเป็นใบเดี่ยว เรียงสลับกันบนกิ่ง ใบมีรูปหอก มีก้านใบยาว 1.5-2 เซนติเมตร ขนาดใบประมาณ 5-10 เซนติเมตร ยาวประมาณ 10-20 เซนติเมตร โคนใบสอบ ปลายใบแหลม แผ่นใบเรียบ และขอบใบเรียบ แผ่นใบมีสีเขียวอ่อน มีเส้นกลางใบสีขาวอมเขียวชัดเจน แผ่นใบค่อนข้างหนา และเหนียว |
ดอก | ดอกจำปี ออกเป็นดอกเดี่ยวบริเวณปลายยอด ประกอบด้วยกลีบดอกที่เรียงช้อนกัน 8-12 กลีบ แต่ละกลีบมีลักษณะรียาว 4-5 เซนติเมตร แผ่นกลีบมีสีเหลืองหรือสีครีม ถัดมาตรงกลางดอกด้านในจะเป็นเกสรตัวผู้จำนวนมาก ก้านเกสรตัวผู้ยาวประมาณ 1 เซนติเมตร มีลักษณะคล้ายเมล็ดข้าวสาร ถัดมาตรงกลางสุดจะเป็นเกสรตัวเมียที่มีลักษณะเป็นแท่งกลม และมีปลายเกสรคล้ายฝักข้าวโพด ด้านล่างเกสรจะเป็นรังไข่ ทั้งนี้ ดอกจำปีจะออกดอกได้ตลอดทั้งปี และดอกจะบานในช่วงค่ำ ประมาณ 2-3 ทุ่ม เมื่อบานจะส่งกลิ่นหอมอบอวนไปจนถึงรุ่งสาง |
ผล | ผลจำปีมีลักษณะออกเป็นกระจุกแน่น 15-25 ผล/ก้านผล มีก้านผลยาวประมาณ 10-20 เซนติเมตร แต่ละผลมีลักษณะทรงกลม เปลือกผลอ่อนมีสีเขียวอ่อน ผลแก่มีสีเขียมอมน้ำตาล และมีปุ่มสีน้ำตาลกระจายทั่วผล ส่วนผลสุกจะมีสีแดง เปลือกผลค่อนข้างหนา ด้านในผลมีเมล็ดสีดำ 1-4 เมล็ด |